Nikt nas nie pytał, ale i tak się wypowiemy

Ostatnia odsłona herstorii ruchu feministycznego. Przyglądamy się reakcji, czyli backlashowi, z którym mierzyły się feministki w latach 80. XX w. Opowiadamy o wydarzeniach, które sprawiły, że narodziła się trzecia fala feminizmu, czyli ta, która dobitnie domaga się słyszalności wielu głosów i która pyta o przyszłość samego ruchu. Nie zapominamy też o niezwykłych kobietystkach, a wszystko to dzięki Marcie Mazurek, która ponownie odkrywa te mniej znane i bardzo ważne karty herstorii. 

Lista lektur:

Daisy Hernandez & Bushra Rehman „Colonize This!”
Jennifer Baumgardner & Amy Richards „Manifesta”
Nancy Cott „The grounding of modern feminism”
bell hooks, „Teoria feministyczna”
Susan Faludi, „Reakcja. Niewypowiedziana wojna przeciw kobietom”
Naomi Woolf, „Mit urody”
Natasza Walter „Żywe lalki. Powrót seksizmu”
 E. Kay Trimberger "Nowa singielka"
Alice Walker „W poszukiwaniu ogrodów naszych matek”, w: „Teorie wywrotowe. Antologia przekładów” pod red. naukową Agnieszki Gajewskiej
Layli Phillips „Kobietyzm: na własną rękę”, w: „Teorie wywrotowe. Antologia przekładów” pod red. naukową Agnieszki Gajewskiej
Leela Gandhi, „Teoria postkolonialna”
Gayatri Chakravorty Spivak „Czy podporządkowani inni mogą przemówić”
https://bit.ly/35G9ZUO
Krystyna Kłosińska „Feministyczna krytyka literacka”
http://www.sbc.org.pl/Content/49189/feministyczna_krytyka_literacka.pdf

Taylor Swift's MISS AMERICANA Documentary (Netflix)
"Kobieta", reż. Yann Arthus-Bertrand, Anastasia - do zobaczenia online podczas 17. MDAG w sieci (19.09-4.10.2020)
https://mdag.pl/17/pl/warszawa/movie/Kobieta

Jakie hasła pojawiły się na sztandarach ruchów kobiecych po zdobyciu praw wyborczych? Co wydarzyło się po publikacji „Mistyki kobiecości” Betty Firedan (1963) i wskazaniu na „problem, który nie ma imienia”?  Zaczęła się prawdziwa rewolucja! Tym razem opowiadamy o hestorii drugiej fali feminizmu i wyodrębnianiu się różnych kobiecych głosów.
Opowiemy też, jak to było naprawdę z paleniem staników.

Gościnią odcinka jest Marta Mazurek, feministka, samorządowczyni, którą szczerze uwielbiam i z którą mogłabym rozmawiać godzinami.

Lista lektur / filmów / seriali

Betty Friedan „Mistyka kobiecości”
Adrainne Rich „Zrodzone z kobiety”
Simone de Beauvoir „Druga płeć”
Carol Hanisch „Personal is Political”
Virginia Woolf, „Własny Pokój, Trzy gwinee”
Kate Millet, Polityka seksualna
http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0054millet.pdf
Germaine Greer, „Kobiecy eunuch”
Erica Jong, „Strach przed lataniem” (powieść)
Adrienne Rich, „Przymus heteroseksualności a egzystencja lesbijska”
https://www.biuroliterackie.pl/biblioteka/recenzje/przymus-heteroseksualnosci-a-egzystencja-lesbijska/

Dla wytrwałych:

Helene Cixous, „Śmiech Meduzy”
 https://bit.ly/3hKXV7D
Luce Irigaray, „Ta płeć (jedną) płcią niebędąca”
Mary Daly, „Gyn/ecology. The Metaethics of Radical Feminism”

Filmy i seriale:

Mike Newell, „Uśmiech Mony Lisy”
Todd Haynes, „Daleko od nieba”
Stephen Daldry, „Godziny”
Johanna Demetrakas, „Feministki. Co sobie myślały?” (Netflix)
Dahvi Waller, „Mrs America” (HBO)

Prawa kobiet, o które walczyły nasze mamy, babcie, siostry, przyjaciółki wciąż poddawane w wątpliwość. Znajomość herstorii, kobiet i sojuszników, którzy przyczynili i wciąż przyczyniają się do walki o równe prawa, o prawa człowieka wydają się być niesamowicie ważne.

Pragniemy przedstawić herstorię ruchu feministycznego chociażby w zarysie, nie siląc się na wyczerpanie tematu. Posłużymy się podziałem przyjętym przez ruch, używając metafory „fali”, która jednocześnie pokazuje różnorodność ruchu, zmiany zachodzące w jego obrębie i ewolucję w kontekście politycznym, społecznym, literackim i kulturowym.

W każdym odcinku opowiemy o niesamowitych i mniej znanych herstoriach, pokazując tym samym, że walka rozpoczęta ponad 100 lat temu wciąż trwa.

Gościnią specjalną cyklu jest ponownie Marta Mazurek.

Chcecie więcej? Proszę bardzo, podrzucamy Wam kilka świetnych lektur.

Charlotte Gordon, „Buntowniczki. Niezwykłe życie Mary Wollstonecraft i jej córki Mary Shelley” (Wydawnictwo Poznańskie 2019)
Aneta Górnicka-Boratyńska, „Chcemy całego życia. Antologia polskich tekstów feministycznych z lat 1870-1939”
Sojourner Truth, „Czyżbym nie była kobietą” http://www.ekologiasztuka.pl/think.tank.feministyczny/articles.php?article_id=319

Charlotte Perkins Gilman „Żółta tapeta” https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,3900218.html

FILMY:
Katja von Garnier, „Niezłomne”, 2004
Sarah Gavron, „Sufrażystka”, 2015
Marta Dzido, Piotr Śliwowski, „Siłaczki”, 2018

Tak, znowu gadamy o feminizmie, bo nigdy dość! Samozwańczo ogłaszamy, że hasłami 2020 są sojusznictwo oraz przywilej i w związku z tym zastanawiamy się, jak mężczyźni mogą być sojusznikami kobiet. W końcu to świat niewygodnych reguł dla obu płci.

Tym razem do rozmowy zaprosiłyśmy Kubę Wojtaszczyka, pisarza, dumnego feministę, współtwórcę podcastu serialowego „Nie spać, słuchać!”.

Kontynuacja rozmowy ze wspaniałą Martą Mazurek. Dyskutujemy o tym, czym jest i jak przejawia się biały przywilej. Przyglądamy się też raniącym słowom i powodom, dla których nie powinniśmy używać słowa „Murzyn”. Rozmawiamy też o dyskusji wokół „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza.

Po przeczytaniu książki Reni Eddo-Lodge wcale nie dziwię się „Dlaczego nie rozmawia już z białymi o kolorze skóry”. Coś w końcu musi się zmienić. A ta zmiana powinna wyjść od nas - posiadaczy białego przywileju. Po ostatnich wydarzeniach, które miały miejsce w USA, po śmierci Georga Floyda, potrzeba rozmowy, edukacji i zmiany jest jeszcze bardziej konieczna. W pierwszej części kolejnego odcinka specjalnego, rozmawiam z niesamowitą Martą Mazurek o ruchu Black Lives Matter i rasizmie systemowym.

Co czytać, co oglądać?

Książki:
Reni Eddo-Lodge „Dlaczego nie rozmawiam już z białymi o kolorze skóry”; James Baldwin „Zapiski syna tego kraju” ; Sven Lindqvist „Wytępić całe to bydło” ; Chimimanda Ngozi Adichie (po raz kolejny, wszystko, ale szczególnie „Amerykaana”; Audre Lorde „Siostra Outsiderka. Eseje i przemówienia”; Toni Morrison „Najbardziej niebieskie oko”; Tayari Jones „Nasze małżeństwo”; bell hooks „Teoria feministyczna” oraz Roxane Gay, Zadie Smith, Alice Walker

Filmy:
“Długa droga do domu” Richard Pearce; “Gdyby ulica Beale mogła mówić” Barry Jenkins; “Najlepsi wrogowie” Robin Bissel; “Służące” Tate Taylor; “Selma” Ava Du Vernay; “Mississippi w ogniu” Alan Parker; “What happened, Miss Simone?” Liz Garbus

Seriale:
„She’s gotta have it” Spike Lee; „Insecure” Issa Rae; „Here and now” Alan Ball; „Dear White People” Justin Simien
„Mogę Cię zniszczyć”; „Betty” Crystal Moselle; „Małe ogniska” (Little Fires Everywhere); „Jak nas widzą” Ava Du Vernay

Dokumenty:
„XIII poprawka” Ava DuVernay; „Nie jestem twoim murzynem” Raoul Peck

 „Still processing” podcast Jenny Wortham i Wesley’a Morrisa

Kolejny odcinek specjalny, także dlatego, że bardzo osobisty. Rozmawiamy o zdrowiu psychicznym i o tym, jak potrzebne jest dbanie o siebie także w tym aspekcie. Opowiadamy o własnym doświadczeniu związanym z psychoterapią, obalając przy tym mity krążące wokół tego tematu. Nadużywamy metafory z leczeniem zęba, ale jak się sami przekonacie - jest ona dość trafna.

Gościnią tego odcinka jest Arieta Prusak, superwoman i wspaniała przyjaciółka.

Przy okazji - warto przeczytać: „My Sh*t Therapist & other mental health stories” Michelle Thomas.

Rozmawiamy o tym, jak płeć determinuje relacje w biznesie, o przebijaniu się przez szklany sufit, a także o tym, że warto znaleźć swoją drogą i być liderką na własnych zasadach.

Odcinek specjalny, w którym gościnią jest Arieta Prusak, CEO Agencji Kreatywnej MOXIE.

Odcinek specjalny, w którym gościmy drag performerkę - Twoją Starą, matkę, której nigdy nie mieliście / nie miałyście i uwierzcie nam, po wysłuchaniu rozmowy -zapragniecie mieć! Bo kto powiedział, że nie można mieć dwóch matek? Zastanawiamy się wspólnie, jak fenomen programu RuPaul Drag Race wpłynął na sztukę drag’u i dlaczego my kobiety tak bardzo kochamy drag queens?

Feminizm i ekologia dzielą wiele wspólnych założeń, ich wspólną misją jest obalenie kapitalizmu i patriarchatu - i to nam się podoba. W tym odcinku snujmy różne wizje katastroficzne, ale nie pozostawiamy Was bez nadziei w towarzystwie chwastów i mopsów.

Wspominamy: Dziewczyny w naturze

Martin Caparrós „Głód”
Areta Szpura „Jak uratować świat?”
Elizabeth Kolbert "Szóste wymieranie. Historia nienaturalna”
„F**k plastik. 101 sposobów jak uwolnić się od plastiku i uratować świat”
„Notes from an apocalypse” Marc O’connel
„False alarm. How climate change panic costs us trillions, hurts the poor, and fails to fix the planet” Bjorn Lomborg
„Sex, robots and vegan meat” Jenny Kleeman

Dodatkowo o ekofeminizmie poczytacie u Donny Harraway, czy Julii Fiedorczuk.

Kontynuujemy rozmowę z poprzedniego odcinka. Tym razem powołując się na przykłady, rozmawiamy o kobiecej przyjaźni, o terapeutycznym aspekcie obcowania ze sztuką, o okresie i potrzebie wielowymiarowych postaci we wciąż niedoreprezentowanej przez kobiety kulturze!

Ellena Ferrante „Genialna przyjaciółka” (4-tomowa seria) i w ogóle wszystkie książki tej autorki.
„Okresowa rewolucja” reż. Rayka Zehtabchi (dostępny na Netflixie),
Rupi Kaur „Słońce i jej kwiaty”, „Mleko i miód” ,
Sztuka okresowa, polecamy prace prace takich artystek jak Judy Chicago, Jen Lewis, Andrea Nhuch, Emily Lapeyre Gui, czy Vanessa Tiegs.

Wspominamy też sztukę Agaty Olek i Moniki Drożyńskiej i niestety nieodbywający się już festiwal No Women No Art

Rozmawiamy o tym, co dla nas znaczy, że kultura czy sztuka jest kobieca. Zastanawiamy się, czy potrzebujemy w ogóle takiego określenia i w jakim stopniu jest ono jest dla nas otwierające, czy wręcz przeciwnie - zamykające

W tym odcinku rozmawiamy o serialu, który totalnie nas porwał - "Mrs. America”. Przedstawia on realia lat 70., genezę drugiej fali feminizmu i walkę o wprowadzenie do konstytucji amerykańskiej poprawki gwarantującej równe traktowanie bez względu na płeć - ERA (Equal Rights Amendment). Rozmawiamy na świeżo, o naszych odczuciach, po obejrzeniu pierwszych kilku odcinków i przedstawiamy Wam kilka powodów, dla których koniecznie musicie poznać tę historię.

Girl Power, siła kobiet, women empowerment - jakbyśmy tego nie nazwały jedno jest pewne - w jedności siła. Rozmawiamy o tym jak ważne jest bycie razem i docenianie girlpowerowych inicjatyw, które nie tylko ładnie wyglądają na sztandarze, ale robią super robotę!

Kochamy muzykę. W tym odcinku muzyka robiona przez kobiety jest dla nas pretekstem do rozmowy o problematycznych idolkach i „złych feministkach”. Zastanawiamy się, czy feminizm w wersji pop jest wporzo, bo trafia do wielu, czy raczej nie bardzo, bo spłyca idee.
Dla równowagi i złapania innej perspektywy (po słuchaniu popu i chwytliwego rapu), poczytajcie sobie Jessę Crispin.

Jessa Crispin: Why I’m Not a Feminist

wspominamy:
Beyoncé: “Run The World”, “***Flawless" ft. Chimamanda Ngozi Adichie,
Roxane Gay „Bad Feminist”,
„Histeryczki” (zbiór opowiadań org. tytuł „Difficult Women”)

+ Roxane jest świetną mówczynią, polecamy:
TED: https://www.youtube.com/watch?v=Fxt_MZKMdes
Spotkanie w Torronto: https://www.youtube.com/watch?v=JvoiQbfi5No&t=4156s

Solange: „Don’t touch my hair” i w ogóle cały album „A Seat at the Table”
Taylor Swift - dokument “Miss Americana” (do obejrzenia na Netflixie)
Noname - album “Telefone”
Lizzo: „Good As Hell", “Fitness”

Jako bazę do poszukiwań muzyki elektronicznej robionej przez kobiety polecamy:
www.hhv.de/shop/de/women-of-electronic/p:31zoTE

Lubicie gadać o randkach? My bardzo! Mamy kilka teorii związanych z tym jak Tinder (i inne apki) zmienił nasze podejście do miłości i zakochiwania się. Nadużywamy słowa „jakby” jeszcze bardziej niż w 1. odcinku, polecając książkę Blythe Roberson, która, jak my - nie cierpi patriarchatu, ale lubi chodzić na randki. Linda wciąż chrapie w tle.

Gadamy o:
„How to Date Men When You Hate Men”/„Do kina czy na film? Czyli jak randkować z facetami, chociaż tak bardzo nas wkurzają”, Blythe Roberson

Polecamy też:
„The Unexpected Joy of Being Single” Catherine Gray
„Miss Americana” reż. Lana Wilson - dokument o Taylor Swift, „problematycznej idolce” jak określa ją Blythe Roberson

Seriale:
„Girls”, „Better things”, „Love”, „Easy”, „Sex education”, „Broad City”

Jesteśmy feministkami i jak się okazuje musimy dodać sobie odwagi. Nadużywamy słów „równość”, „feminizm”, „jakby” i „serio” i jak to zwykle bywa w toku naszych rozważań mopsiczka Linda zaczyna chrapać, a my wciąż próbujemy ustalić jak żyć.
To podcast z perspektywy niedoskonałych feministek, w których chcemy wam nadawać o: książkach, filmach, popie i mainstreamie i co tam jeszcze przyjdzie nam do głowy.

Gadamy o:
„Odwagi! Nie musisz być doskonała” Reshma Saujani
„Brave not perfect” Reshma Saujani
www.BraveNotPerfect.com

Reshma Saujani - Teach girls bravery not perfection | TED Talk
www.ted.com/talks/reshma_saujan…rfection/discussion

Na dobry początek polecamy:
Chimamanda Ngozi Adiche „We should all be feminist” + wszystkie inne jej książki, bo jest serio wspaniała!
Susan Sontag - wszystko co wydała, zwłaszcza „Dzienniki”
bell hooks – „The Will to Change”, a najlepiej wszystko, niestety po polsku jest tylko „Teoria feministyczna: od marginesu do centrum”
Czytanki feministyczne | poznańska inicjatywa, cykliczne spotkania i dyskusje książkowe
A wy co czytacie?